المُعتَزُّ بِالله. محمد بن المتوکل مکنی به ابوعبدالله (٢٥٥ - ٢٣٣ ه.ق.) سیزدهمین خلیفۀ عباسی. وی به سال ٢٥٢ ه.ق. به خلافت رسید.

مُعتَزُّبِالله. ابوعبدالله محمد بن متوکّل سیزدهمین خلیفۀ عباسی، به سال ٢٥٢ ه.ق. پس از خلع مستعین به وسیلۀ غلامان ترک، در سامره با وی بیعت شد
[ در عهد خلافت مستعین شورشهای بسیاری در سرزمین خلافت رخ داد از جمله برخی از مردم شورشی توانستند المعتز را که در سامراء زندانی بود از زندان رها سازند و با او بیعت کنند و برای کشتن المستعین روانۀ بغداد گشتند]
اما کار معتزّ نیز با ترکها پیش نرفت و روز به روز غلامان ترک بر قدرت خود میـافزودند و نتیجۀ همۀ آنها ضعف خلیفه و غارت شدن اموال و آشفته شدن ولایات بود. در زمان خلافت معتزّ یعقوب لیث در خراسان و کرمان قوّت گرفت و طاهریان را برانداخت. مصر را نیز غلام ترکی به نام احمد بن طولون به وسیلۀ بایکباک (بایک بگ) حاجب ترکِ خلیفه به دست آورد و با ایجاد خاندان طولونی، مصر نیز از قلمرو خلافت بغداد بیرون رفت. بغای صغیر سردار ترک به دست غلامان مغربی یعنی بربرهای خلیفه افتاد و به قتل رسید و غلامان ترک به سرداری صالح پسر وصیف شوریدند و معتزّ را گرفتند و به سال ٢٥٧ ه.ق. با شکنجه و گرسنگی او را کشتند. معتزّ ٢٤ سال عمر کرد و مدت خلافتش سه سال و چند ماه بود. از وقایع زمان معتزّ رحلت «امام عليّ النّقيّ (ع)» است که در سال ٢٥٤ در سامره وقوع یافت.