حَواریّون.
ج ِ حواري.
یاران مسیح.
ابوالفرج بن الجوزی در المدهش نام حواریون عیسی را به شرح زیر آورده است :
1- شمعون الصفا.
2- شمعون القنانی.
3- یعقوب بن زندی.
4- یعقوب بن حلقی [ حلفا ].
5- قولوس [ فیلیفوس ].
6- مارقوس.
7- یوحنّا.
8- لوقا.
9- توما.
10- اندراوس [ اندرواس ].
11- برثملا [ مصحف برثلما [ ] برطلمی ].
12- متی.
بعضی از این دوازده نام با نامهایی که مسیحیان آورده اند وفق نمیدهد.
حواریون نبوت آن حضرت و توحید جناب حق را تصدیق کردند و پس از رفع حضرت عیسی به اقطار عالم پراکنده شدند و به نشر دین او پرداختند. گویند یهودا که از حواریون بشمار میرفت، خائن بود و حضرت عیسی را به دشمنان تسلیم نمود و از زمرۀ حواریون مردود و مستحقّ لعنِ ابدی شد و ماتیاس جای وی را گرفت.بعضی پاولوس و بارنابِه را نیز از جملۀ حواریون میدانند.فرنگی ها حواریون را آپوتر نامند.این کلمه از آپوستولو یونانی اخذ شده که به معنی رسل میباشد [ جمع رسول ] و به این مناسبت بعضی از نصارا اینان را رسل نامند.