ج و ز
یادگارِعُمر
درباره وبلاگ


حافظ سخن بگوی که بر صفحۀ جهان ------- این نقش ماند از قلمت یادگارِ عُمر ---------- خوش آمدید --- علی
نويسندگان
جمعه 15 مرداد 1395برچسب:, :: :: نويسنده : علی

جوز

قال تعالى: فَلَمَّا جاوَزَهُ‏ هُوَ [البقرة/ 249]، أي: تجاوز جوزه، و قال: وَ جاوَزْنا بِبَنِي إِسْرائِيلَ الْبَحْرَ* [الأعراف/ 138]، و جَوْزُ الطريق: وسطه، و جَازَ الشي‏ء كأنه لزم جوز الطريق، و ذلك عبارة عمّا يسوغ، و جَوْزُ السماء:

وسطها، و الْجَوْزَاءُ قيل: سميت بذلك لاعتراضها في جوز السماء، و شاة جَوْزَاءُ أي: ابيضّ وسطها، و جُزْتُ‏ المكان: ذهبت فيه، و أَجَزْتُهُ‏:

أنفذته و خلّفته، و قيل: اسْتَجَزْتُ‏ فلانا فَأَجَازَنِي‏:

إذا استسقيته فسقاك، و ذلك استعارة، و الْمَجَازُ

من الكلام ما تجاوز موضعه الذي وضع له، و الحقيقة ما لم يتجاوز ذلك.


جوز

: جَوْز عبور كردن، خداى تعالى گويد: فَلَمَّا جاوَزَهُ‏ هُوَ- 249/ بقره) يعنى: همينكه بر آن نهر بگذشت (مربوط بعبور كردن طالوت و يارانش از نهر است).

و آيه‏ وَ جاوَزْنا بِبَنِي إِسْرائِيلَ الْبَحْرَ- 38/ اعراف) يعنى بنى اسرائيل را از دريا گذرانديم.

جَوْزُ الطّريق- يعنى وسط و ميانه راه.

جَازَ الشّي‏ء- يعنى آنچيز گذشت، گويى كه بآسانى از وسطش گذشته كه عبارت از بسهولت و آسانى واردشدن است.

جَوْزُ السّماء- ميانه آسمان.

جَوْزَاء- تصويرى است فلكى و بخاطر آن است كه آن تصوير فلكى از عرض و ميانه آسمان مى‏گذرد كه- جوزاء- ناميده شده.

شاة جَوْزَاء- گوسپندى كه پشم پشتش سفيد رنگ است.

جُزْتُ‏ المكان- وارد آنجا شدم.

أَجَزْتُهُ‏- او را جارى كردم و پشت سر گذاشتم.

اسْتَجَزْتُ‏ فلانا فَأَجَازَنِي‏- از او نوشيدنى خواستم مرا سيراب كرد و اين معنى بصورت استعاره است زيرا حقيقتش اين است كه آب را از تو ردّ نكرده و نگذرانده است.